Kadınlar, gençler ve engellilerin eşit fırsatlara sahip olmalarını ve topluma aktif katılımlarını destekleyen Sabancı Vakfı, Hibe Programları kapsamında 18 yıldır sivil toplum kuruluşlarının projelerini destekliyor. Bu kapsamda, bugüne kadar 81 ilde uygulanan 247 projeye toplamda 88 milyon TL’den fazla hibe desteği verildi.
Sabancı Vakfı Hibe Programları, yaratılan etkiyi daha da güçlendirmek ve sosyal değişime katkı sağlamak amacıyla “kalıcı etki yaratma” anlayışı ile yürütülüyor.
Bu strateji ile bir yandan sivil toplum kuruluşlarının eğitim alanındaki projelerine yönelik Açık Çağrılı Hibe Programı yürütülmeye devam edilirken, diğer yandan da engelli hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, nitelikli eğitim gibi alanlarda uzun süreli ve derinlemesine iş birliklerine dayanan Davetli Hibe Programı kapsamında projeler destekleniyor.
2024 Açık Çağrılı Hibe Programı’na Türkiye’nin 51 ilinden toplam 251 proje başvurusu yapıldı. Bu başvurular Sabancı Vakfı uzmanları ve bağımsız uzmanlar tarafından değerlendirilerek hibe verilecek projeler seçildi. Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti’nin de onayıyla aşağıdaki dokuz projenin desteklenmesine karar verildi.
Proje Adı | Proje Yürütücüsü | Proje Amacı |
Kızıl Kirazkuşu: Datça’da İklim Değişikliği Odağında Kuraklıkla Mücadele | Datça Çevre ve Turizm Derneği | İklim değişikliği ile mücadele kapsamında çocuk ve gençlerin haklara dair farkındalıklarını artırarak güçlenmelerine ve toplumsal katılım ile temsiliyetlerinin sağlanmasına destek olunması |
Oyuncu Okul | Oyun Hareketi Derneği | Çocukları sosyal, duygusal, bilişsel ve fiziksel olarak güçlendirecek, çocukların okulla bağ kurmasını kolaylaştıracak, eğitime erişim konusunda destekleyici olacak ve kalıcı okul oyun kültürü oluşturulmasına katkı sunacak ‘Esnek Oyun Alanları’ modelinin geliştirilmesi |
Gençler Ne Alemde? Deprem Sonrası Hatay’da Gençler ve Savunuculuk | Hasat Derneği | Hatay’ın depremden etkilenen farklı ilçelerindeki 12-18 yaş arası gençlerle ve sahada gençlerle çalışan kurumlarla, gençlerin deprem sonrası hak ve hizmetlere erişimlerini desteklemek için savunuculuk ve topluluk oluşturma çalışmaları yapılması |
Köyde Müzikist Var: Köy Öğretmenleri İçin Müzik Eğitimi Rehberi | Müzikist Derneği | Bursa’daki köy okullarında görev yapan öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin desteklenmesiyle çocukların nitelikli müzik eğitimine erişebilmesinin sağlanması |
Çevresini Dönüştüren Kırsalda Kadın Liderler: Keten Döngüsü | Döngü Kooperatifi | İzmir, Tire’de kırsaldaki kadınların eğitimlerle ve keten odaklı gelir modellerini hayata geçirerek, yerel düzeyde karar alma mekanizmalarına dair farkındalıklarının artırılması ve toplumsal hayata aktif katılımlarının güçlendirilmesi |
Şanlıurfa Çocuk Evliliklerine Karşı Mücadele | Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği | Şanlıurfa’da çocuk yaşta evliliklerin normalleştirilmesine yönelik algının değişmesi, çocuk haklarına dair farkındalık yaratılması ve bu alanda mücadele eden yerel paydaşların kapasitelerinin güçlendirilmesi |
Dayanışma İyileştirir: Kadından Kadına Sağlık | Önce Çocuklar Derneği | Deprem bölgesinde hijyen şartları, bilgi eksikliği ve hijyen ürünlerine erişememe gibi sebeplerle ortaya çıkan ya da çıkma olasılığı yüksek olan cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, kadın sağlığının bozulması ve regl yoksulluğu gibi sorunların eğitimler ve hijyen ürün destekleri ile azami düzeyde engellenmesi |
Turizme Erişiyoruz-2 | Fethiye Turizm Tanıtım Eğitim Kültür ve Çevre Vakfı | Fethiye’de engellilere uygun erişilebilirlik düzenlemelerinin gerçekleştirmesi için ‘erişilebilir turizm’ konusunda farkındalığın artırılması ve yerelde taban hareketi yaratılması |
Yerel Savunuculuk Akademisi | Uluslararası Genç Arayış Derneği | Engelli ve engeli bulunmayan gençlerin savunuculuk becerilerinin geliştirilmesi ve birlikte yaşam kültürü inşa ederek sivil topluma aktif katılımlarının artırılması |
Davetli Hibe Programı başlığı altında ise engelli hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve nitelikli eğitim alanlarında aşağıda yer alan projeler desteklendi.
Proje Adı | Proje Yürütücüsü | Proje Amacı |
Çocuk Yaşta Evliliklerin Önlenmesi Projesi – Faz 4 | Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu | Sivil toplum kuruluşları ile belediyelere kapasite geliştirme ve hibe destekleri sağlayarak onlar üzerinden ‘sağlık aracıları modelinin’ yaygınlaştırılması |
Eğitimde İyi Örnekler Konferansı | Eğitim Reformu Girişimi | Üreten ve iyi örneklerini paylaşmak isteyen eğitimcilerin bir araya gelmesi ve çalışmaların görünürlük kazanması |
English Together (Birlikte İngilizce) | Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü British Council |
Türkiye genelindeki İngilizce öğretmenlerinin eğitimler ve mesleki gelişim programlarıyla desteklenerek öğretim becerilerinin iyileştirilmesi ve öğrencilerin İngilizce seviyelerinin artırılması |
Geleceğini Kuran Genç Kadınlar | Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sabancı Vakfı |
Ne eğitimde ne istihdamda yer alan (NEET) genç kadınların sorun ve ihtiyaçlarının daha görünür hale getirilmesi, bu sorun ve ihtiyaçların karşılanması için mekanizmalar oluşturulması |
İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı | Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu | İş yerlerinde ev içi şiddete karşı destek mekanizmaları oluşturulması |
Mor Sertifika Programı | Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi | Toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalığının eğitim sistemi içerisinde bütüncül olarak yer alması ve yaygınlaştırılması |
Öğretmen Ağı | Eğitim Reformu Girişimi | Sürdürülebilir bir paylaşım ve iş birliği ağı aracılığıyla öğretmenlerin, meslektaşları ve farklı disiplinlerden kişi ve kurumlarla bir araya gelerek güçlenmesi |
2024 Yılında Tamamlanan Hibe Programı Projelerinin Sonuçlarından Örnekler
Çağdaş Drama Derneği
Proje kapsamında düzenlenen drama temelli atölyeler sayesinde 14 yaş ve üstü zihinsel gelişim geriliği olan bireylerin sosyal entegrasyon, istismardan korunma, mahremiyet ve bağımsız yaşam becerilerinin gelişimi gibi konularda desteklenmesi hedeflendi
Ev Hanımları Destekleme ve Kalkındırma Derneği (EVKAD)
Mahalle ölçeğinden başlayarak kadınların demokratik karar alma mekanizmalarına katılımının nitelikli şekilde artırılmasına katkı sağlanması ve yerel yönetimler aracılığıyla sürdürülebilir bir model geliştirilmesi hedeflendi.
Döngü Kooperatifi
İzmir’in Tire ilçesine bağlı Kahrat Köyü’nde susuz tarıma uygun keten bitkisi odağında sürdürülebilir tarımsal yaklaşımları uygulayabilme ve iklim koşullarına dayanıklı tarımsal gelir modelleri geliştirebilme becerilerine sahip kadın topluluk liderleri yetiştirilmesi ve bu yolla kadınların yaşadıkları yerden başlayarak iklim krizinin yarattığı etkilerle mücadele edebilecek mekanizmalar üretmeye katılmaları hedeflendi.
Günbağı Köyü Kültür ve Dayanışma Derneği
“Hayalimdeki Okul” projesi ile İstanbul ve Erzincan’daki çocuk ve gençlerin sanat, spor, beden ve çocuk hakları odağında atölyeler ile kendilerini ifade edebilmelerine olanak sağlayarak okul terkinin önlenmesi hedeflendi.
Hibe Programı İzleme-Değerlendirme Çalışmaları
Sabancı Vakfı Hibe Programları kapsamında desteklenen projelerde etki ve izleme- değerlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Projelerin ihtiyaçlarına göre bu süreçte bağımsız uzmanlardan veya proje ekibinde yer alan izleme-değerlendirme uzmanlarından destek alınmaktadır.
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi tarafından yürütülen ve 17. yılını tamamlayan Mor Sertifika Programı kapsamında, 2023-2024 dönemi içinde gerçekleştirilen eğitimlerin ve faaliyetlerin katılımcı öğretmenler ve eğitmenler açısından sosyal etkisini ortaya koyan bir çalışma tamamlandı. Programın kısa vadeli etkisi değerlendirilerek gelecek planlamalarına yönelik önerilerin de sunulduğu etki raporu üzerinden değerlendirmeler yapıldı.
2023-2024 döneminde projelerini tamamlayan sekiz kurumun deneyimlerini paylaştığı “Ekim Zamanı” etkinliği 15 Ekim 2024 tarihinde Sakıp Sabancı Müzesi, the Seed’de yüz yüze gerçekleştirildi. Etkinliğe, sivil toplum kuruluşları, alanda çalışmalar yürüten farklı sektörlerden paydaşlar, yerel yönetimlerden temsilciler ve projelerin hikayelerini dinlemek isteyen davetliler katılım gösterdi.
Her yıl olduğu gibi etkinlikten bir gün önce kurumların proje temsilcilerinin süreçte yaşadıkları deneyimleri ve bundan sonra yapılması gerekenlerle ilgili planlarını birbirleriyle paylaştıkları ‘Deneyim Paylaşımı Toplantısı’ düzenlendi. Bu sayede Türkiye’nin farklı illerinde benzer faaliyetler gerçekleştiren sivil toplum kuruluşları arasında kurulabilecek olası iş birliği fırsatları için de ortam sağlandı.
Değişimi Mahallemizden Başlatıyoruz Projesi Eğitim Katılımcısı Bir Kadın:
“Ben vazgeçmiştim. ‘Yine başaramam’ korkusu vardı. Bu eğitimle beraber KPSS’ye girdim. Yüksek lisansa başvuru yaptım. Açık öğretimden ikinci üniversitede tarım teknolojilerine yazıldım. İş konusunda da başvurularım oluyor. En kilit nokta eğitmenlerimiz. Bana ilham kaynağı oldular. Bize yansıttıkları güçlü profil bizlerin de gücümüzü fark etmemizi sağladı.”
Sağır Kadın Hak Her Yerde Projesi Katılımcısı Sağır Bir Kadın:
“Toplumsal cinsiyet kavramını burada öğrendim. Örneğin erkekler ev işi yapmamalı, yapamaz diye biliyordum ama kesinlikle yapabileceğini öğrendim.”
Sağır Kadın Hak Her Yerde Projesi Katılımcısı Sağır Bir Kadın:
“Hep sessizdik, hep içimize kapanıktık. Tamam deniyordu, engelleniyorduk. Ama şu an kendi haklarımı öğrendiğim için kendimi savunabiliyorum, insanlara cevap verebiliyorum. Benim yolum açıldı, önüm açıldı.”