Kadınlar, gençler ve engellilerin eşit fırsatlara sahip olmalarını ve topluma aktif katılımlarını destekleyen Sabancı Vakfı, Hibe Programları kapsamında 17 yıldır sivil toplum kuruluşlarının projelerini destekliyor. Bu kapsamda, bugüne kadar 81 ilde uygulanan 238 projeye toplamda 80 milyon TL’den fazla hibe desteği verildi
Sabancı Vakfı Hibe Programları, yaratılan etkiyi daha da güçlendirmek ve sosyal değişime katkı sağlamak amacıyla “kalıcı etki yaratma” anlayışı ile yürütülüyor.
Bu strateji ile bir yandan sivil toplum kuruluşlarının eğitim alanındaki projelerine yönelik Açık Çağrılı Hibe Programı yürütülmeye devam edilirken, diğer yandan da engelli hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, nitelikli eğitim gibi alanlarda uzun süreli ve derinlemesine iş birliklerine dayanan Davetli Hibe Programı kapsamında projeler destekleniyor.
2023 Açık Çağrılı Hibe Programı’na Türkiye’nin 51 ilinden toplam 260 proje başvurusu yapıldı. Bu başvurular Sabancı Vakfı uzmanları ve bağımsız uzmanlar tarafından değerlendirilerek hibe verilecek projeler seçildi. Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti’nin de onayıyla aşağıdaki sekiz projenin desteklenmesine karar verildi.
| Proje Adı | Proje Yürütücüsü | Proje Amacı |
| Hayalimdeki Okul | Günbağı Köyü Kültür ve Dayanışma Derneği | Sanat ve çocuk hakları atölyeleri ile İstanbul ve Erzincan’daki dezavantajlı çocuk ve gençlerin okul terklerinin azaltılması ve eğitime erişimlerine katkı sağlanması; bakım verenlerin, öğretmenlerin, kamu çalışanlarının ve yereldeki STK’ların çocuk hakları ve çocuk güvenliği konularında farkındalıklarının güçlendirilmesi |
| Hak Temelli Yaygın Eğitimler ile İklim Krizi ile Mücadele | Alternatif Medya ve İletişim Derneği | İklim değişikliği sorunu, güncel çözümleri ve iklim krizinin kırılgan gruplara etkisi kapsamında hazırlanacak eğitim programı ile öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarını destekleyerek toplumsal düzeyde iklim krizi farkındalığının artırılması |
| Merhaba Sanat | Troya Kültür Derneği | Deprem sonrasında Çanakkale’ye yerleşmiş çocuklar, gençler ve aileleri için güvenli, yaratıcı ve paylaşımcı sanat atölyeleri ve etkinlikler ile psikososyal destek sağlanması ve onların kent ve kentte yaşayanlar ile bağ kurmalarının desteklenmesi |
| Alz-Bilinç: Alzheimer Hasta ve Yakınları Tıbbi, Sosyal-Yasal Haklar Bilinç ve Farkındalık Eğitimleri | Türkiye Alzheimer Derneği | Yakın desteğe ihtiyaç olduğu bilinen 5 ildeki Alzheimer hastası ve yakınlarına hayatlarını kolaylaştıracak bilgilerin iletilmesi, farkındalık yaratılması ve hizmet veren kişilerle dayanışma ağları kurularak hizmetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması |
| Hayatın İçindeyim | Çağdaş Drama Derneği | 14 yaş ve üstü hafif zihinsel engelli bireylere yönelik hazırlanacak drama temelli bir grup rehberliği programı ile sosyal entegrasyon, istismardan korunma, mahremiyet ve bağımsız yaşam becerilerinin geliştirilmesi |
| Sürdürülebilir Tarım ile Kırsalda Kadın Liderler: Keten Döngüsü | Döngü Kooperatifi | İzmir Tire’de keten bitkisi odağında sürdürülebilir tarımsal yaklaşımları uygulayabilme ve iklim koşullarına dayanıklı tarımsal gelir modelleri geliştirebilme becerilerine sahip kadın topluluk liderleri yetiştirilmesi |
| Değişimi Mahallemizden Başlatıyoruz-2 | Ev Hanımları Dayanışma ve Kalkındırma Derneği | Kadınların mahalle ölçeğinden başlayarak demokratik karar alma mekanizmalarına katılımını nitelikli şekilde artırmak için projenin ilk fazındaki deneyimlerin başka mahallelerde uygulanması ve yerel yönetimler aracılığı ile sürdürülebilir bir modelin geliştirilmesi |
| Sağır Kadın Hak Her Yerde | Dem Derneği | Sağır ve işitme engelli kadınların toplumsal cinsiyet eşitliği temelli hak farkındalığı ile kadına yönelik şiddet ve şiddetle mücadele mekanizmaları bilgisini artırmak için geliştirilen Sağır Kadın Hak platformun yaygınlaştırılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması |
Davetli Hibe Programı başlığı altında ise engelli hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği ve nitelikli eğitim alanlarında aşağıda yer alan projeler desteklendi.
| Proje Adı | Proje Yürütücüsü | Proje Amacı |
| Çocuk Yaşta Evliliklerin Önlenmesi Projesi – Faz 3 | Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu | Bitlis ve Muş’ta Sağlık Aracıları modeli ile çocuk yaşta evliliklerin önlenmesi için bireylerin bilinçlendirilmesi ve yerelde kapsamlı bir müdahale mekanizması kurulması |
| Eğitimde İyi Örnekler Konferansı | Eğitim Reformu Girişimi | Üreten ve iyi örneklerini paylaşmak isteyen eğitimcilerin bir araya gelmesi ve çalışmaların görünürlük kazanması |
| English Together (Birlikte İngilizce) | Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü British Council |
Türkiye genelindeki İngilizce öğretmenlerinin eğitimler ve mesleki gelişim programlarıyla desteklenerek öğretim becerilerinin iyileştirilmesi ve öğrencilerin İngilizce seviyelerinin artırılması |
| Geleceğini Kuran Genç Kadınlar | Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sabancı Vakfı |
Ne eğitimde ne istihdamda yer alan (NEET) genç kadınların sorun ve ihtiyaçlarının daha görünür hale getirilmesi, bu sorun ve ihtiyaçların karşılanması için mekanizmalar oluşturulması |
| İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı | Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu | İş yerlerinde ev içi şiddete karşı destek mekanizmaları oluşturulması |
| Mor Sertifika Programı | Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi | Toplumsal cinsiyet eşitliği farkındalığının eğitim sistemi içerisinde bütüncül olarak yer alması ve yaygınlaştırılması |
| Okul İklimi | İstanbul İl Millî Eğitim Müdürlüğü Kalkınma Atölyesi |
Tüm paydaşların dahil edilerek okulların kendi ihtiyaçlarını tespit etmelerini ve gelişim adımlarını belirlemelerini sağlayan okul iklimi modelinin İstanbul genelinde uygulanması |
| Öğretmen Ağı | Eğitim Reformu Girişimi | Sürdürülebilir bir paylaşım ve iş birliği ağı aracılığıyla öğretmenlerin, meslektaşları ve farklı disiplinlerden kişi ve kurumlarla bir araya gelerek güçlenmesi |
2023 Yılında Tamamlanan Hibe Programı Projelerinin Sonuçlarından Örnekler
Karadeniz Yeni Ufuklar Derneği
Samsun’un dezavantajlı ilçelerinden Vezirköprü ve Alaçam’da okulu terk etme riski taşıyan ortaokul ve lise çağındaki kız çocuklarının farklı kariyer yolculukları hakkında bilgi sahibi olabilmeleri için bir araya gelecekleri rol model/mentor buluşmaları gerçekleştirilmesi hedeflendi.
Fethiye Turizm Tanıtım Eğitim Kültür ve Çevre Vakfı
Turizm öğrencileri ve profesyonellerinin farkındalığını artırmak ve bilgi düzeyine katkı sağlamak yoluyla engelliler için turizmin erişilebilirliğinin sağlanması hedeflendi.
Ev Hanımları Dayanışma ve Kalkındırma Derneği
Mahalle ölçeğinden başlayarak kadınların demokratik karar alma mekanizmalarına katılımının nitelikli şekilde artırılmasına katkı sağlanması hedeflendi.
Kökler ve Filizler Derneği
İklim ve ekoloji alanlarında aktivist çocukların kendilerini sahip oldukları haklar temelinde koruyabilmelerinin ve toplumsal süreçlere etkin katılımlarının sağlanmasının yanı sıra, aktivist çocuklarla çalışan yetişkinlerin de çocuk hakları temelli yaklaşıma dair güçlendirilmesi hedeflendi.
Hibe Programı İzleme-Değerlendirme Çalışmaları
Sabancı Vakfı Hibe Programları kapsamında desteklenen projelerde etki ve izleme-değerlendirme çalışması yürütülmektedir. Projelerin ihtiyaçlarına göre bu süreçte bağımsız uzmanlardan veya proje ekibinde yer alan izleme-değerlendirme uzmanlarından destek alınmaktadır.
2022-2023 döneminde Davetli Hibe Programı kapsamında Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu tarafından yürütülen Çocuk Yaşta Evliliklerin Önlenmesi Projesi - Faz 3 projesinin sonuçlarına dair bağımsız izleme-değerlendirme çalışmaları yapıldı. Hibe alan kurumla birlikte projelerin hedefleri ortaya kondu, proje somut ve ölçülebilir hedefler doğrultusunda Yaşama Dair Vakıf ile yapılan iş birliği doğrultusunda bağımsız uzmanlar tarafından takip edildi ve raporları hazırlandı.
Desteklenen diğer projelerin hedefleri belirlendikten sonra kurumların kendi belirlediği yöntem ve uzmanlar ile izleme-değerlendirme çalışmaları gerçekleştirildi.
2022-2023 döneminde projelerini tamamlayan yedi kurumun deneyimlerini paylaştığı “Ekim Zamanı” etkinliği 3 Ekim 2023 tarihinde Sabancı Center’da yüz yüze gerçekleştirildi. Etkinliğe, sivil toplum kuruluşları, alanda çalışmalar yürüten farklı sektörlerden paydaşlar, yerel yönetimlerden temsilciler ve projelerin hikayelerini dinlemek isteyen davetliler katılım gösterdi.
Her yıl olduğu gibi etkinlikten bir gün önce kurumların proje temsilcilerinin süreçte yaşadıkları deneyimleri ve bundan sonra yapılması gerekenlerle ilgili planlarını birbirleriyle paylaştıkları ‘Deneyim Paylaşımı Toplantısı’ düzenlendi. Bu sayede Türkiye’nin farklı illerinde benzer faaliyetler gerçekleştiren sivil toplum kuruluşları arasında kurulabilecek olası iş birliği fırsatları için de ortam sağlandı.
Değişimi Mahallemizden Başlatıyoruz Projesi Eğitim Katılımcısı Bir Kadın:
“Ben bu eğitime gelince benim de haklarım olduğunu, direnmem gerektiğini öğrendim. Ne kadar geç olsa da hayata yeniden başladım. Ceviz kabuğu kırıldı, ben içinden çıktım. Artık beni kimse tutamaz.”
Nöromüsküler Hastalıklar Eğitim ve Güçlendirme Akademisi Projesi Katılımcısı Bir Kas Hastası:
“Videoları izlerken, yaşadığım zorlukların ve duygusal mücadelelerin farkında olan bir topluluk tarafından desteklendiğimi hissettim. Bu tür kaynakların var olması, benim gibi hastaların yalnız olmadığını gösteriyor. Ayrıca, hastalığım hakkında daha bilgili ve donanımlı hissetmemi sağladı.”
Kentime Değer 2 Projesi Kapsamında Düzenlenen Faaliyetlerine Katılan Bir Genç:
“Projeden önce belediyelere ‘neden gideyim, beni mi dinleyecekler, gidemem’ derdim. Ama o cesareti verdi proje. Gördüm ki kapıları açık. Özellikle eğitimdeki konuşmalardan sonra, kendi fikirlerimi rahatça sunabilirim diye düşünüyorum.”
